Praca latem – Jak radzić sobie z upałami podczas wykonywania pracy zarobkowej?

Okres wakacyjny to czas, kiedy po chłodnych miesiącach pogoda dopisuje.  Pracownicy chętnie wybierają się na urlopy, spędzając czas na świeżym powietrzu oraz poddając się różnym aktywnościom. Sprzyja to poprawie nastroju i korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne. Odpoczynek od pracy pozwala naładować baterię i zregenerować siły przed powrotem do aktywności zawodowej w kolejnych miesiącach roku. Letnia pogoda kojarzona z przyjemnymi temperaturami i słonecznymi dniami, może również wiązać się z wyzwaniami, takimi jak upały. Gorące letnie powietrze może doskwierać zarówno na wakacyjnym wypoczynku, ale i stać się równie uciążliwe, gdy pozostajemy w tym czasie w pracy.

• Jak radzić sobie z upałem, gdy nie wyjeżdżamy na wakacje i musimy chodzić do pracy?
• Jak powinien przygotować się pracodawca w letnie dni, zatrudniając pracowników?
• Jak objawy mogą oznaczać zbyt długie przebywanie w gorących temperaturach?
• Jak udzielić pierwszej pomocy osobie z objawami przegrzania lub udaru cieplnego?

Dbanie o zdrowie pracowników w czasie upałów jest kluczowe dla utrzymania ich dobrej kondycji oraz wydajności w pracy.

Jak radzić sobie z upałami w pracy?

Wysoka temperatura powietrza latem może być uciążliwa w pracy, szczególnie gdy wartości są bliskie 30 stopni. Szczególnie narażone są na skutki takich warunków pracownicy fizyczni w terenie, ale i ci pracujący w pomieszczeniach zamkniętych jak np. pracownicy hal magazynowych, hal produkcyjnych.

Pracodawcy w Polsce mają obowiązek zapewnić odpowiednie warunki pracy także w przypadku występowania takich czynników środowiskowych jak pogoda. Sami również możemy zadbać o swój komfort i dobre samopoczucie stosując dobre praktyki jak:

• Regularne nawadnianie – spożywanie dużych ilości wody, nawet gdy nie czujemy pragnienia, pozwala ograniczyć utratę wody w upalne dni. Należy unikać sięgania po napoje zawierające kofeinę i alkohol, które mogą pogłębiać stan odwodnienia.
• Chłodzenie organizmu – wybieraj miejsca zacienione, dzięki którym nagrzewania organizmu będzie mniejsze. Stosuj kompresy i przenośne wentylatory.
• Odpowiednia odzież – dobieraj odpowiednią odzież do panujących temperatur. Warto nosić lekką, przewiewną odzież, która umożliwia odparowywanie potu. Odzież wykonana ze sztucznych materiałów może skutkować zwiększoną potliwością lub podrażniać skórę.
• Wprowadzanie przerw w pracy - korzystaj z przerw na odpoczynek w chłodnych miejscach. Unikaj intensywnej pracy fizycznej w najgorętszych godzinach dnia.
• Ochrona przeciwsłoneczna – wykonując pracę latem w terenie, stosuj odzież i filtry chroniące przed skutkami przebywania w pełnym słońcu.

Stosowanie kilku podstawowych praktyk w czasie pracy w upale pozwoli zapewnić komfort podczas wykonywanych obowiązków oraz zachować wydajność.

Jakie obowiązki ma pracodawca ?

Zgodnie z Kodeksem Pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, co obejmuje również ochronę pracowników przed nadmiernym ciepłem (art. 207 KP). Do działań, jakie może podjąć pracodawca w celu zapewnienia odpowiednich warunków wyliczyć można:

• Zapewnienie wody pitnej - gdy temperatura przekracza 25°C w pomieszczeniach pracy lub 28°C na zewnątrz.
• Zarządzanie i organizacja pracy – pracodawca powinien zarządzać organizacją w ten sposób, aby w miarę możliwości zlecać najcięższe prace w chłodniejsze okresy dnia oraz umożliwić pracownikom dodatkowe przerwy.
• Wentylacja pomieszczeń – temperatura w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy powinna być komfortowa z odpowiednią wentylacją.
• Środki ochrony – do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie pracownikom odpowiednich środków ochrony.

Przedstawione działania zapewniają ochronę życia i bezpieczeństwa osób, które wykonują pracę zarobkową. Wdrożenie odpowiednich środków pomoże w uniknięciu problemów zdrowotnych pracowników, prawnych i finansowych.

Jakie są skutki zbyt intensywnej pracy w upale?

Do najczęściej występujących skutków upału zaliczyć można przegrzanie organizmu lub udar cieplny.

Przegrzanie organizmu może stanowić poważne zagrożenie dla życia pracownika. W wyniku przegrzania organizm traci zdolność do efektywnego regulowania temperatury ciała. Do przyczyn tego zjawiska zaliczyć możemy:

• Wysokie temperatury – długotrwałe przebywanie w środowisku o wysokich temperaturach i dużej wilgotności powietrza może doprowadzić organizm do przegrzania.
• Wysiłek fizyczny – wykonywanie intensywnych prac fizycznych w upalne dni powoduje wzrost temperatury ciała. To częsty problem, który dotyka pracowników terenowych w branżach budowlanych czy drogowych, gdzie większość prac wykonywana jest na otwartej przestrzeni w pełnym słońcu.
• Brak nawodnienia organizmu – niewystarczająca ilość przyjmowanych płynów przyczynia się do odwodnienia organizmu i zaburzenia temperatury ciała.
• Nieodpowiedni ubiór – stosowanie odzieży, która nie posiada właściwości oddychających, może prowadzić do utrudnienia chłodzenia organizmu.

Wyróżnia się następujące objawy przegrzania:

• Nadmierna potliwość
• Zaczerwienienie skóry
• Uczucie gorąca
• Zawroty głowy
• Zmęczenie
• Osłabienie

Udar cieplny jest poważnym i potencjalnie zagrażającym życiu stanem zdrowotnym, który występuje, gdy organizm traci zdolność do regulowania swojej temperatury wewnętrznej w wyniku długotrwałego narażenia na wysokie temperatury, zwłaszcza przy wysokiej wilgotności. Udar cieplny może prowadzić do poważnych uszkodzeń organów wewnętrznych, a nawet śmierci, jeśli nie zostanie szybko i odpowiednio leczony. Przyczyny wystąpienia powyższych dolegliwości są takie same jak w przypadku przegrzania organizmu. Udar cieplny jest poważniejszą konsekwencją działania zbyt wysokich temperatur na ciało człowieka.

Do objawów alarmujących zaliczyć można:

• Wysoka temperatura ciała (powyżej 40°C)
• Objawy skórne: suchość naskórka, gorące i czerwone ciało
• Przyspieszone tętno osoby poszkodowanej
• Nudności
• Wymioty
• Dezorientacja
• Utrata przytomności

Zarówno przegrzanie organizmu i udar cieplny to poważny stan zdrowotny, wymagający interwencji służb medycznych w celu uniknięcia groźnych komplikacji. Szybka reakcja i udzielenie pomocy może uratować zdrowie i życie osoby poszkodowanej.

 

Jak zapobiegać przegrzaniu lub udarom cieplnym w środowisku pracy?

W celu uniknięcia sytuacji niebezpiecznych związanych z występowaniem ekstremalnych temperatur lub upałów spowodowanych pogodą powinniśmy niezależnie od pozycji zawodowej zwracać uwagę na siebie i osoby w swoim otoczeniu. Dbać o zdrowie i swoje samopoczucie poprzez odpowiednie nawadnianie organizmu, odpowiedni ubiór przystosowany do panujących warunków atmosferycznych, ograniczanie nadmiernego wysiłku fizycznego na nasłonecznionych otwartych przestrzeniach w godzinach największej ekspozycji, korzystanie przez osoby zatrudnione i udostępnianie ich przez pracodawcę - wentylacji oraz urządzeń chłodniczych. Ważnym aspektem jest również edukacja w zakresie zagrożeń, prewencji, objawów i pierwszej pomocy w skutkach przegrzania i udaru cieplnego. Warto wiedzieć, jak rozpoznać wczesne objawy przegrzania i jak na nie reagować. Ta wiedza może przyczynić się w ratowaniu zdrowia i życia na terenach zakładów pracy, co niesie za sobą pozytywne aspekty zarówno dla pracowników, jak i pracodawcy.