1Oceń sytuację

+1 +2 +3 +4 +5

Upewnij się czy nie ma dodatkowego zagrożenia dla ciebie, poszkodowanego lub świadków zdarzenia. W zależności od sytuacji, zagrożenia mogą być łatwe do zidentyfikowania jak pożar, pies, który broni swojego właściciela, zerwana linia energetyczna czy uszkodzony pojazd oraz zupełnie niewidoczne (np. tlenek węgla, drobnoustroje, prąd elektryczny).

W razie konieczności zabezpiecz miejsce zdarzenia (w zależności od sytuacji, np. poprzez ustawienie trójkąta ostrzegawczego, włączenie świateł awaryjnych, wyłączenie zasilania). Jeżeli udało się wyeliminować zagrożenia – pamiętaj o własnym bezpieczeństwie.

Stosuj środki ochrony osobistej, które uchronią ciebie przed materiałem potencjalnie zakaźnym (np. rękawiczki nitrylowe). Jeśli miejsce zdarzenia stanowi zagrożenie i gdy nie można go zabezpieczyć - wezwij odpowiednie służby, nie podejmuj akcji ratunkowej.

1Oceń stan poszkodowanego

+2

Sprawdź czy poszkodowany jest przytomny i czy reaguje na bodźce. Potrząśnij delikatnie za barki, zapytaj głośno: „Jak się Pan/Pani czuje? Czy Pan/Pani mnie słyszy?”, wydaj polecenie np. „otwórz oczy”.

A.Jeżeli poszkodowany reaguje:

+2

Zostaw poszkodowanego w pozycji, w której był zastany, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo. Regularnie oceniaj jego stan fizyczny i psychiczny, np. zadawaj pytania.

B.Jeżeli poszkodowany nie reaguje:

Udrożnij drogi oddechowe

odchyl głowę do tyłu kładąc dłoń na czole poszkodowanego oraz odchylając żuchwę.

Sprawdź oddech

pochyl się nad poszkodowanym, wzrok skieruj na klatkę piersiową i przez 10 sekund obserwuj czy oddycha.

W tym czasie staraj się poczuć oddech na swoim policzku, usłyszeć dźwięk wydychanego powietrza lub zaobserwować ruchy klatki piersiowej. Jeżeli oddech jest prawidłowy (min. 2-3 wyraźne oddechy na 10 sekund), poszkodowany nie ma widocznych złamań - ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Stale utrzymuj drożność dróg oddechowych. Chroń poszkodowanego przed wychłodzeniem i zimnem. Regularnie sprawdzaj oddech poszkodowanego.

3Wezwij pomoc

Jeżeli oddech jest nieprawidłowy lub stwierdzisz brak oddechu albo zaobserwujesz inne zagrożenia dla zdrowia lub życia poszkodowanego jak silne krwawienie, złamanie otwarte, uraz kręgosłupa, itp. - wezwij natychmiast pomoc medyczną lub poproś konkretną osobę o wezwanie pomocy.

Zawiadamiając służby ratownicze należy podać informacje co się stało, jaka jest dokładna lokalizacja zdarzenia, przybliżony wiek oraz płeć osoby poszkodowanej oraz stan poszkodowanego: czy jest przytomny, czy oddycha, co mu dolega.

Podaj także swoje imię i nazwisko oraz numer telefonu, z którego dzwonisz; nie rozłączaj się, czekaj na ewentualne pytania ze strony dyspozytora.

4Przy nagłym zatrzymaniu krążenia wykonaj uciski klatki piersiowej

Można uznać, że doszło do nagłego zatrzymania krążenia, gdy stwierdzono brak oddechu. W takiej sytuacji, gdy jesteś sam, zaraz po wezwaniu służb ratowniczych przejdź do ucisków klatki piersiowej. Jeśli jest dostępny defibrylator AED - użyj go.

Resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) bądź same uciski klatki piersiowej wykonuj do momentu odzyskania przytomności/ przywrócenia funkcji życiowych poszkodowanego/ do chwili przyjazdu karetki pogotowia/ do czasu kiedy sam nie zaczniesz całkowicie opadać z sił lub do momentu, gdy sytuacja nie stwarza niebezpieczeństwa.

Jeśli sytuacja się zmieni, np. wybuchnie pożar, celem ratowania siebie oraz poszkodowanego przerwij resuscytację, zadbaj o swoje bezpieczeństwo i bezpieczeństwo poszkodowanego.

5Wykonaj oddechy ratownicze

Jeżeli możesz - wykonaj oddechy ratownicze. Skorzystaj z maseczki do sztucznego oddychania lub wykonaj ją sam, np. robiąc otwór w kawałku folii.

Zapoznaj się z sekwencjami RKO (resuscytacji krążeniowo-oddechowej) w przypadku osoby dorosłej, dziecka, niemowlaka.

Połóż poszkodowanego w pozycji bocznej bezpiecznej

Jeśli w trakcie wykonywania resuscytacji krążeniowo -oddechowej (RKO) poszkodowany odzyska przytomność albo zacznie wymiotować, odkrztuszać krew – przerwij resuscytację i połóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej.

1Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową

Klęknij obok poszkodowanego, ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego i przyłóż drugą dłoń do pierwszej, spleć palce obu dłoni.

Pochyl się nad poszkodowanym trzymając wyprostowane w łokciach ręce, uciskaj 30 razy na mostek na głębokość 4-5 cm z częstotliwością 100-120 ucisków na minutę.

Po każdym ucisku zwolnij nacisk na klatkę piersiową nie odrywając dłoni od mostka (powtarzaj uciśnięcia ze stałą częstotliwością 100-120 razy na minutę).

2Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową

Po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej, ponownie udrożnij drogi oddechowe i wykonaj 2 efektywne oddechy ratownicze w następujący sposób: zaciśnij nos, uchyl usta poszkodowanego, jednocześnie podtrzymuj brodę do góry, weź normalny oddech i szczelnie obejmij usta poszkodowanego swoimi ustami.

Wdmuchuj powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę, obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się podnosi.

3Jeżeli oddech ratowniczy nie powoduje unoszenia się klatki piersiowej

Sprawdź czy w jamie ustnej poszkodowanego są widocznie ciała obce, które blokują drogi oddechowe. Jeżeli są widoczne i można je usunąć, usuń je. Sprawdź, czy głowa jest odpowiednio odchylona do tyłu i broda uniesiona do góry.

4Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2

Kontynuuj RKO do czasu przybycia służb ratowniczych lub gdy poszkodowany wyraźnie zacznie oddychać.

Jeżeli nie jesteś w stanie wykonywać oddechów ratowniczych, zapewnij uciskanie klatki piersiowej bez przerwy z częstotliwością 100-120 razy na minutę.

Jeśli jest dostępny defibrylator AED, najpierw udaj się po niego lub wyślij inną osobę – a ty w tym czasie wykonuj RKO. Uruchom defibrylator AED, postępuj zgodnie z jego wskazówkami.

+1 +2 +3 +4 +5

4Pozycja boczna

Jeśli poszkodowany odzyska przytomność/ zacznie oddychać / wymiotować lub pluć krwią - połóż poszkodowanego na boku z głową lekko odchyloną do tyłu (bez ucisku na klatkę piersiową, o ile jest to możliwe). Jeżeli poszkodowany musi być ułożony w tej pozycji dłużej niż 30 minut, to po upływie tego czasu odwróć go na drugi bok.

W przypadku podejrzenia urazu kręgosłupa i/lub zatrzymania krążenia krwi - nie stosuj tej pozycji. W przypadku kobiet w ciąży – ułóż kobietę na lewym boku, nie zmieniaj pozycji ( z uwagi na ułożenie dziecka w brzuchu matki).

1

Po udrożnieniu dróg oddechowych dziecka i stwierdzeniu, że nie oddycha przystąp do resuscytacji. W przeciwieństwie do osoby dorosłej, u dzieci zacznij od 5 wdechów ratowniczych; obejmij szczelnie usta dziecka swoimi ustami i wdmuchuj powietrze przez ok. 1 sekundę. Następnie 15 razy uciskaj jedną dłonią klatkę piersiową dziecka na głębokość ok. 5 cm (1/3 głębokości klatki piersiowej) w tempie 100-120 uciśnięć na minutę.

2

Po wykonaniu 15 uciśnięć klatki piersiowej przejdź do 2 wdechów ratowniczych.

3

Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 15:2 do czasu przybycia służb ratowniczych lub gdy niemowlę zacznie oddychać prawidłowo.

1

W przypadku niemowląt, celem udrożnienia dróg oddechowych podłóż coś pod łopatki i sprawdź czy niemowlę oddycha.

Jeśli niemowlę nie oddycha, zacznij od wdechów ratowniczych, obejmij szczelnie usta i nos - swoimi ustami i wykonaj 5 oddechów ratowniczych wdmuchując powietrze przez ok. 1 sekundę. Następnie przejdź do ucisków klatki piersiowej w sekwencji 15:2.

2

Uciskaj klatkę piersiową przy pomocy dwóch palców na 1/3 głębokości z częstotliwością 100-120 razy na minutę

3

Kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 15:2 do czasu przybycia służb ratowniczych lub gdy niemowlę zacznie oddychać prawidłowo.