Szkolenia BHP - co powinienieś wiedzieć

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązują wszystkich, lecz wiedza z tego zakresu nie jest tak powszechna, jak być powinna. Rozwiązaniem mogą być szkolenia BHP, które pomogą firmie zapoznać się z najnowszą wykładnią przepisów. W tym artykule przybliżymy najważniejsze kwestie związane ze szkoleniami z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Pokazujemy, jak powinno wyglądać dobre szkolenie BHP, a także wskazujemy na różne rodzaje specjalistycznych szkoleń BHP (np. wstępnych, okresowych czy dla pracodawców)!

Szkolenia BHP - wprowadzenie

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) to podstawa bezpieczeństwa w każdym zakładzie pracy. Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy oraz Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 r., nr 129, poz. 844, z późn. zm.) na pracodawcy spoczywa szereg obowiązków związanych z BHP. Zaliczamy do nich m.in.:

• wdrożenie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
• opracowanie planów ewakuacyjnych,
• odpowiednie oznakowanie obiektu za pomocą znaków BHP,
• zadbanie o bezpieczeństwo pracy na terenie zakładu,
• wyposażenie pracowników w odzież ochronną dostosowaną do specyfiki pracy i jej zagrożeń,
• przeszkolenie pracowników z zakresu zasad BHP.

Chociaż problematyka BHP jest w istocie bardzo szeroka, nie jest przedmiotem nauczania i de facto nie występuje też w szkolnictwie wyższym poza studiami kierunkowymi oraz krótkimi, niewiele wnoszącymi testami wiedzy. To wszystko sprawia, że rok w rok na rynek pracy wchodzi tysiące nowych pracowników i pracodawców, którzy nie mają realnej wiedzy nt. zasad BHP. Rozwiązaniem tego problemu są profesjonalne szkolenia BHP. Zajęcia takie przeprowadzane są przez wyspecjalizowane firmy, które pomagają uczestnikom lepiej poznać swoje prawa, jak i obowiązki w zakresie BHP. Szkolenia odgrywają również ogromnę rolę w kształtowaniu świadomości związanej z zasadami bezpieczeństwa i wpływają na zdolności do odpowiedniej reakcji w warunkach zagrożenia.

→ Zobacz oznakowanie BHP w naszym sklepie

Dlaczego szkolenia BHP są tak istotne?

Inżynierowie BHP biją na alarm, pokazując aktualne dane dotyczące wypadków w miejscach pracy. Pomimo rozwoju technologicznego niebezpiecznych zdarzeń przybywa. To, czego brakuje najbardziej, to właśnie elementarnej wiedzy z zakresu BHP, stosowania odpowiedniego wyposażenia ochronnego i oznakowania.

Szkolenie BHP jest najlepszym sposobem na szybkie wyposażenie pracowników w niezbędną do pracy wiedzę. Dobrze przygotowane kursy pozwalają uniknąć wielu częstych wypadków, m.in. związanych z obsługą maszyn produkcyjnych. Wciąż są one z jednej strony niewłaściwie przygotowane i oznakowane przez pracodawców, z drugiej zaś pracownicy nie korzystają z prawnie obowiązkowych środków zabezpieczeń. Można więc powiedzieć, że szkolenia BHP pełnią kluczową rolę zarówno w zakresie edukacyjnym, jak i profilaktycznym: odpowiadając za zmniejszenie ryzyka i zapobiegając wypadkom w miejscu pracy.

O ile szkolenie wstępne BHP będzie przysposabiać pracowników do warunków pracy i zachowania bezpieczeństwa na terenie obiektu, o tyle poszerzone szkolenia również wpłyną na pozostałe aspekty. Najczęściej przytaczaną korzyścią wynikającą z odbycia szkolenia BHP, oprócz kwestii związanych z bezpieczeństwem, jest efektywność wykonywanych czynności. Kursy mogą być więc nie tylko inwestycją w bezpieczeństwo pracowników, ale także w lepsze zarządzanie czasem, bardziej umiejętne radzenie sobie w trudnych warunkach oraz pracę bardziej komfortową dla pracowników i pracodawcy.

Szkolenia BHP dla pracowników z różnych branż mogą składać się z części teoretycznych i praktycznych.

Rodzaje szkoleń BHP

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy nie są skomplikowane, ale nie są również uniwersalne i powtarzalne. O ile niektóre reguły są niezmienne, wiele szczegółowych aspektów zależy od specyfiki miejsca pracy, warunków stanowiskowych i otoczenia. Forma szkolenia BHP zawsze musi być dostosowana do poziomu docelowego wiedzy i umiejętności kursanta, jaki zamierza się osiągnąć. Ze względu na to, dla kogo rekomendowany jest dany instruktaż, możemy wyróżnić m.in. szkolenie wstępne BHP, szkolenie BHP dla pracodawcy czy szkolenia okresowe. Oczywiście wyróżniamy też wiele specjalistycznych kursów BHP dla pracowników konkretnych zawodów, np. instruktaż BHP operatora koparki, szkolenie BHP dla operatorów tokarek, frezarek i nie tylko.

→ Sprawdź gotowe instrukcje BHP, które powinny znajdować się w zakładzie pracy!

Szkolenia wstępne

Szkolenia wstępne BHP przeprowadzane są dla nowych pracowników, którzy muszą przejść ogólny instruktaż. Szkolenie może zawierać także moduł specjalistyczny, jeśli obsługiwane stanowisko tego wymaga.

Instruktaż ogólny może być przeprowadzany przez samego pracodawcę, oddelegowanego przez niego, doświadczonego pracownika firmy bądź zewnętrznego specjalisty. Coraz częściej firmy decydują się na tę ostatnią opcję, wiedząc, że wiąże się ona z istotną przewagą jakościową. W zależności od szczegółowych aspektów kurs przygotowawczy powinien trwać od jednej do kilku godzin zegarowych.

Każde szkolenie wstępne BHP powinno poruszać zagadnienia związane z ogólnym bezpieczeństwem i higieną pracy i prawem pracy (Kodeks pracy). Zazwyczaj oferta szkoleniowa dodatkowo obejmuje edukację z zakresu udzielania pierwszej pomocy, zasad ewakuacji i zachowania się w sytuacji wystąpienia zagrożenia na terenie pracy.

Szkolenia okresowe BHP

Szkolenie okresowe BHP pod względem sposobu organizacji nie różni się od szkoleń wstępnych. W tym przypadku również to pracodawca podejmuje decyzję o tym, kto udziela takiego szkolenia i ponosi wyłączne koszty jego organizacji.

W przeciwieństwie do instruktażu wstępnego szkolenia okresowe BHP mają na celu przypomnienie wiedzy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz jej poszerzenie. Podczas gdy kurs wstępny musi być zorganizowany jeszcze przed faktycznym przystąpieniem nowego pracownika do czynności zawodowych, szkolenie okresowe powinno być realizowane w terminie do 12 miesięcy od momentu zatrudnienia.

Dalsza częstotliwość realizacji szkoleń okresowych zależy już od zajmowanego stanowiska i prezentuje się następująco:

• pracownicy na stanowiskach robotniczych - szkolenie BHP nie rzadziej niż raz na 3 lata,
• kierownicy, mistrzowie, brygadziści, osoby na stanowiskach kierowniczych oraz sami pracodawcy - szkolenie okresowe BHP nie rzadziej niż raz na 5 lat,
• konstruktorzy maszyn i innych urządzeń technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji, a także pracownicy inżynieryjno-techniczni i projektanci - szkolenie BHP nie rzadziej niż raz na 5 lat,
• pracownicy służb BHP, instruktorzy BHP i inne osoby wykonujące zadania służb BHP - szkolenie okresowe BHP nie rzadziej niż raz na 5 lat,
• pracownicy administracyjni, biurowi i inni niewymienieni - szkolenie BHP nie rzadziej niż raz na 6 lat.

Warto podkreślić, że szkolenia BHP są obowiązkowe. Potwierdzenie odbycia szkolenia powinno być poparte w aktach osobowych pracownika. Istnieje możliwość uzyskania zwolnienia ze szkolenia, jednak wyłącznie wtedy, gdy odbyło się takie samo szkolenie w wymaganym okresie czasu w innym zakładzie pracy.

Szkolenie BHP dla pracodawcy

Obowiązek uczestniczenia w szkoleniach BHP nie ogranicza się wyłącznie do pracowników. Szkolenie BHP dla pracodawcy musi przejść każdy, kto zatrudnia pracowników, w terminie do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy. Szkolenie okresowe pracodawcy musi być następnie powtarzane cyklicznie co najmniej co 5 lat. Jeżeli jednak czynności wykonywane przez pracodawcę ulegają zmianie, może to powodować zaistnienie obowiązku ponownego przejścia przez szkolenie mimo braku upływu dopuszczalnego czasu. Instruktaż BHP może odbywać się w formie kursu, szkolenia stacjonarnego, samokształcenia kierowanego lub seminarium. Ze względu na z jednej strony spełnienie wymogów prawnych, z drugiej zaś dbałość o pracowników oraz efektywne zarządzanie firmą, szkolenie pracodawcy z bezpieczeństwa i higieny pracy powinno być traktowane priorytetowo.

Szkolenia prawne z zakresu BHP

Istnieje też wiele szkoleń specjalistycznych, spośród których najpopularniejsze są prawne szkolenia BHP. Kodeks pracy, kodeks cywilny i akty prawne związane bezpośrednio z charakterem prowadzonej działalności - to ogromna przestrzeń wiedzy, której podstawy powinni znać pracownicy średniego i wyższego szczebla. Mitem jest bowiem przekonanie, jakoby szkolenie BHP dotyczyło wyłącznie aspektów związanych z bezpośrednim bezpieczeństwem fizycznym. Osoby na wyższych stanowiskach administracyjno-biurowych i zarządczych również mogą znacznie bardziej podnieść swoje kompetencje dzięki tego typu kursom.

Najczęściej wykładanym przedmiotem w trakcie tego typu są analizy Kodeksu Pracy (Dz.U. 1974 r., nr 24, poz 141, z późn. zm.), jak również ustawy szczegółowe związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. To m.in. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 r., nr 129, poz. 844, z późn. zm.) i Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa.

Kto powinien przejść szkolenie BHP?

Wymóg przejścia przez szkolenie BHP dotyczy wszystkich pracowników niezależnie od rodzaju zajmowanego stanowiska. Przepisy szczegółowe BHP mogą się różnić w przypadku specyficznych sektorów i stanowisk. Istnieją również zawody podwyższonego ryzyka, które wymagają częstszego przeszkolenia. Oferta szkoleniowa firm specjalistycznych obejmuje także problematyką powiązaną z innymi obszarami, m.in. wykładnią Kodeksu cywilnego oraz prawem RODO.

Dobrze przeprowadzone szkolenie BHP wpływa nie tylko na bezpieczeństwo, ale również na zadowolenie pracowników!

Korzyści z odbycia szkolenia BHP

Szkolenia BHP są obligatoryjne, jednak warto wziąć w nich udział nie tylko z tego powodu. Przejście przez dobre szkolenie gwarantuje wiele różnych korzyści, z których najważniejsze to:

• bezpieczeństwo i komfort osobisty - pracownik posiadający wiedzę dotyczącą zasad zachowania bezpieczeństwa może pracować spokojniej, pewniej i efektywniej, a jednocześnie czerpać większą satysfakcję z wykonywanych czynności.
• dbałość o otoczenie - dobrze przeszkoleni pracownicy są świadomi potencjalnych zagrożeń i częściej wykazują się postawą proaktywną. Przekłada się to nie tylko na wiedzę, jak unikać sytuacji ryzykownych, ale również zapewnianie bardzo cennego feedbacku, który może wspomóc pion zarządzający w podejmowaniu istotnych decyzji strategicznych.
• wyższa wartość zespołu i firmy - w sposób pośredni szkolenia BHP przekładają się na wartość całej firmy, ponieważ przeszkoleni pracownicy są bezpieczniejsi i mogą pracować w lepszych warunkach. Wpływa to na wartość firmy i kreuje pozytywne postawy, które są cenne w biznesie.

Szkolenie BHP - podsumowanie

Szkolenie BHP jest niezwykle istotnym elementem przygotowania do każdej pracy. Obejmuje ono nie tylko aspekty teoretyczne, ale również praktyczne umiejętności niezbędne do identyfikacji, minimalizacji oraz reakcji na zagrożenia w środowisku zawodowym. Szkolenia BHP obowiązkowe są zarówno dla pracodawcy, jak i dla pracowników. Co ważne, ich realizacja oznacza nie tylko spełnienie aktualnych wymogów prawnych, ale przede wszystkim poprawę realnego bezpieczeństwa pracowników w firmie, minimalizację wypadków i występowania innych ryzyk związanych z bezpieczeństwem. Z tego powodu z pewnością nie należy bagatelizować tego typu kursów, lecz znaleźć taki, który wyposaży kadrę w najlepszą wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne!

Bibliografia:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 r., nr 129, poz. 844, z późn. zm.).

Kodeks pracy (Dz.U. 1974 r., nr 24, poz 141, z późn. zm.).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa.