Producenci
- Zastanawiasz się często co wybrać? Jakie środki ochrony wzroku będą najbardziej efektywne dla zagrożeń występujących w Twoim biznesie? Okulary czy gogle? Trudny wybór. Czy na pewno?
Środki ochrony wzroku to rozwiązania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa oczu chroniąc przed obrażeniami spowodowanymi czynnikami mogącymi wystąpić w środowisku pracy. Wybór odpowiedniego środka ochrony wzroku zależy od rodzaju pracy, ryzyka oraz indywidualnych potrzeb użytkownika.
Czym się różnią okulary ochronne od gogli ochronnych?
Okulary ochronne i gogle ochronne zabezpieczają oczy przed różnego rodzaju zagrożeniami. Są stosowane w sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko uszkodzenia oczu przez odpryski, ciecze chemiczne, pył, promieniowanie UV lub inne potencjalnie szkodliwe czynniki.
Różnica między tymi dwoma środkami ochrony widoczna jest w konstrukcji, zakresie ochrony oraz zastosowaniu. Gogle ochronne są stosunkowo większe i pokrywają większą część twarzy. Mają elastyczne paski, które umożliwiają ich noszenie na okularach korekcyjnych lub innym sprzęcie ochronnym. W większości wyposażone zostały w system wentylacji, który zapobiega parowaniu. Zapewniają szeroki zakres ochrony dla części twarzy. Chronią przed odłamkami, pyłem, chemikaliami i innymi niebezpiecznymi czynnikami zewnętrznymi. Stosowane są najczęściej w przemyśle, budownictwie, laboratoriach oraz w warunkach wymagających intensywnej ochrony przed pyłem, odłamkami i chemikaliami.
Okulary ochronne zazwyczaj są dużo mniejsze, dobrze dopasowują się do twarzy. Mogą mieć regulowane noski i zauszniki, aby zapewnić lepsze dopasowanie. Nie zawsze są przystosowane do noszenia na okularach korekcyjnych. Oferują podstawową ochronę oczu, chroniąc głównie przed odłamkami, pyłem i środkami drażniącymi, ale nie zawsze zapewniają ochronę dla całej twarzy. Stosowane w warunkach, gdzie występuje mniejsze ryzyko narażenia oczu na urazy np. warsztaty, laboratoria.
Do jakich prac stosuje się gogle ochronne i okulary ochronne?
Środki ochrony wzroku takie jak gogle czy okulary ochronne znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach pracy.
Okulary ochronne warto zastosować w:
- przemyśle – kiedy pracownik narażony jest na zagrożenia takie jak: odpryski, pyły, ciecze chemiczne, iskry i inne potencjalnie szkodliwe substancje.
- budownictwie – szczególnie polecane dla murarzy, malarzy, stolarzy, spawaczy i operatorów maszyn w celu ochrony oczu przed odpryskami, ogniem, iskrami i innymi niebezpiecznymi czynnikami występującymi na placach budowy.
- rolnictwie – stosowane podczas prac z narzędziami rolniczymi, narzędziami do cięcia gałęzi, obsługi maszyn rolniczych przeznaczonych do wykonywania oprysków chemicznych roślin.
- przemyśle metalurgicznym – hutnictwo i obróbka metali to grupa prac wymagająca stosowania okularów ochronnych w celu ochrony przed iskrą, bryłami metalu, pyłem oraz przed promieniowaniem UV podczas spawania i cięcia.
- przemyśle chemicznym – laboratoria, zakłady przemysłowe, gdzie kontakt z substancjami chemicznymi jest na porządku dziennym, a ryzyko podrażnienia lub urazów oczu jest wysokie np. poprzez opary przedostające się do otoczenia, odpryski chemiczne.
- pracach warsztatowych – stosowane w zakładach rzemieślniczych, warsztatach samochodowych, stolarskich czy szklarskich chroniąc przed drobnymi odpadami podczas cięcia, szlifowania, piłowania, wiercenia lub wykorzystywania narzędzi.
Gogle ochronne wybieramy do prac w:
- przemyśle i energetyce - gdzie pracownicy są narażeni na odpryski, pył, ciecze chemiczne i inne niebezpieczne substancje.
- laboratoriach naukowych i przemysłowych - gdzie stosuje się agresywne substancje chemiczne, kwasami, zasadami, rozpuszczalnikami oraz innymi niebezpiecznymi materiałami, gogle ochronne są niezbędne do ochrony oczu przed rozpryskami, kroplami i oparami.
- warsztatach z narzędziami ręcznymi i automatycznymi – mowa tu o dłutach, młotach, szlifierkach, wiertarkach, co pozwala zapobiegać kontaktowi odprysków, iskier i pyłu z oczami pracowników.
- środowisku z dużą ilością odłamków – dotyczy to prac konstrukcyjnych, prac w przemyśle drzewnym, a nawet w rzemiośle artystycznym.
Jak można zauważyć cel ochrony i rodzaje prac jest bardzo podobny. Duże znaczenie dla wyboru jednego z tych dwóch środków ochrony ma ich zakres ochrony oraz właściwości samego produktu. Zakres ochrony i przeznaczenie możemy odczytać w przypisanych do produktu normach takich jak: EN 166, EN 175 czy np. EN 169.
Jakie są normy dla okularów i gogli ochronnych ?
Najczęściej spotykane normy określające gogle i okulary ochronne to:
EN 166 – norma stosowana do wszystkich typów ochrony oczu. Określa parametry oraz rodzaj odporności i klasę optyczną soczewek.
Wyróżnia się 3 klasy optyczne:
- Klasa 1 - nadające się do ciągłych prac. Tolerancja refrakcji (załamania) światła na poziomie +0.06 dioptrii,
- Klasa 2 - nadające się do prac okresowych nieciągłych. Tolerancja refrakcji na poziomie +0.12 dioptrii,
- Klasa 3 - do prac przygodnych, zakaz ciągłego noszenia. Tolerancja refrakcji +0.12/-0.25 dioptrii.
Odporność mechaniczna dla soczewek:
Brak oznaczenia - minimalna odporność na uderzenia,
S - Podwyższona odporność na uderzenia (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 22 mm i minimalnej masie 43 g i przybliżonej prędkości 5,1 m/s),
F - Uderzenie o niskiej energi (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g i przybliżonej prędkości 45 m/s),
B - Uderzenie o średniej energii (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g lecącej z prędkością 120 m/s),
A - Uderzenie o wysokiej energii (odporność na uderzenia kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g lecącej z prędkością 190 m/s),
K - odporność powierzchni na uszkodzenia (zarysowania) przez drobne cząsteczki,
N - odporność na zaparowanie (zaroszenie),
8 - odporność na łuk przy zwarciu elektrycznym,
9 - odporność na przywieranie stopionego metalu i przenikanie gorących ciał stałych
T - testy przeprowadzane w skrajnych temperaturach <-5°C, +55°C> (opcjonalne). UWAGA: A może być stosowane tylko do osłon twarzy, B może być stosowana do gogli i osłon twarzy, F może być stosowana do dowolnych środków ochrony oczu.
Oznaczenia oprawek muszą zawierać:
- Symbol CE,
- Znak identyfikacyjny producenta,
- Numer normy EN166 (obowiązkowo),
- Symbole obszarów zastosowania i wyników badania wytrzymałości mechanicznej.
- Odporność mechaniczna definiowana dla oprawek:
- Brak oznaczenia - minimalna wytrzymałość. Nie jest definiowana ocena obszaru zastosowania.
- S - Podwyższona odporność na uderzenia (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 22 mm i minimalnej masie 43 g i przybliżonej prędkości 5,1 m/s),
- F - Uderzenie o niskiej energi (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g i przybliżonej prędkości 45 m/s),
- B - Uderzenie o średniej energii (odporność na uderzenie kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g lecącej z prędkością 120 m/s),
- A - Uderzenie o wysokiej energii (odporność na uderzenia kulki stalowej o nominalnej średnicy 6 mm i minimalnej masie 0,86 g lecącej z prędkością 190 m/s),
- Obszar zastosowania definiowany dla oprawek:
- Brak oznaczenia - ogólne zastosowanie, niewyszczególnione zagrożenia mechaniczne i zagrożenia spowodowane promieniowaniem nadfioletowym podczerwonym, słonecznym i widzialnym,
- 3 - ciecze - krople cieczy lub ich rozbryzgi,
- 4 - grube cząstki pyłu. Pył o rozmiarze cząstek powyżej 5 mikrometrów,
- 5 - gaz i drobne cząstki pyłu - gazy, pary, aerozole, dym i pył o rozmiarze cząstek poniżej 5 mikrometrów,
- 8 - łuk powstający przy zwarciu elektrycznym,
- 9 - gorące metale i stopione ciała stałe.
EN 169 – norma określająca wymagania dla ochrony oczu, filtry spawalnicze i pokrewne - dotyczy współczynnika przepuszczania dla filtrów przeznaczonych do ochrony oczu operatorów spawarek, lutospawarek, łuków elektrycznych oraz urządzeń do cięcia strumieniem plazmy.
EN 170 – określa sposób oznaczania i identyfikacji oraz wymagania dotyczące współczynnika przepuszczania filtrów chroniących przed promieniowaniem nadfioletowym. W normie zostały również opisane wskazówki dotyczące wyboru i użytkowania.
EN 172 - określa oznaczenia i współczynniki przepuszczania oraz odpowiednie metody badań filtrów chroniących przed olśnieniem słonecznym.
EN 1731 - określa materiały, sposób projektowania, wymagania, metody badań i znakowanie siatkowych ochron indywidualnych oczu i twarzy, służących do ochrony przed zagrożeniami mechanicznymi.
EN 175 – określa wymagania dotyczące bezpieczeństwa i metod badań środków ochrony indywidualnej używanych do ochrony oczu i twarzy przed szkodliwym promieniowaniem optycznym i innymi specyficznymi źródłami ryzyka lub zagrożeń, występujących zwykle podczas spawania, cięcia lub w operacjach pokrewnych.
W zależności od charakteru pracy należy dobrać środki ochrony, aby efektywnie spełniały swoją funkcję. Przy wyborze odpowiednich gogli lub okularów ochronnych warto zwrócić uwagę na to, jakie normy bezpieczeństwa i standardy spełnia produkt i czy posiada odpowiednie certyfikaty potwierdzające zgodność z deklarowanymi parametrami technicznymi.
