Producenci
Branża gastronomiczna to jeden z sektorów działalności przedsiębiorstw, w której wysoki wskaźnik wypadków przy pracy jest powszechnym zjawiskiem. Wpływa na to charakter pracy, gdzie wymaga się od pracownika szybkości i sprawności w wykonywanych obowiązkach, umiejętności kulinarnych oraz dobrej organizacji. Do prac wykonywanych w branży gastronomicznej bez wątpienia można zaliczyć: przygotowywanie potraw, kontrola jakości, obsługę klienta, obsługę maszyn i urządzeń, zarządzanie zespołem, dbanie o higienę i czystość miejsca pracy, przestrzeganie wymogów bezpieczeństwa żywności czy planowanie dostaw. Szczególnie ta wielozadaniowość jest widoczna w mniejszych firmach, gdzie często pracownik odpowiada za wiele funkcji. Wszystkie te aktywności wymagają uwagi, a co za tym idzie, mogą generować potencjalne zagrożenia dla pracowników, a częstym czynnikiem potęgującym takie zdarzenia jest stres, szybkość wykonywanych zadań czy długi czas pracy. Do wypadków najczęściej występujących w gastronomii zaliczyć można:
- Poparzenia – urazy spowodowane działaniem gorących substancji, przedmiotów czy powierzchni. Narażone są na nie osoby wykonujące takie prace jak smażenie, gotowanie, pieczenie.
- Poślizgnięcia i upadki – urazy wynikające ze środowiska pracy. Mokre, zabrudzone lub zatłuszczone powierzchnie podłóg kuchennych mogą powodować kontuzje, złamania, skręcenia lub stłuczenia różnych części ciała, powodując często niezdolność do dalszej pracy.
- Przenoszenie ciężkich przedmiotów – do tej grupy należą urazy wynikające z dźwigania ciężkich przedmiotów np. mebli, maszyn kuchennych, towarów z zaopatrzenia. Częstym skutkiem w tym przypadku są urazy kręgosłupa, mięśni czy stawów.
- Obrażenia skóry i dróg oddechowych - spowodowane kontaktem ze środkami chemicznymi. Są na nie narażeni pracownicy korzystający z substancji chemicznych przeznaczonych do czyszczenia zabrudzeń.
- Odciski, otarcia naskórka – wywołane podczas długotrwałej pracy z narzędziami dostępnymi w kuchni.
- Skaleczenia i zranienia – urazy związane z ostrymi narzędziami do krojenia i przygotowywania potraw.
Jak chronić dłonie przed urazami?
Dłonie to najważniejsze narzędzie, w jakie wyposażony jest pracownik w branży gastronomicznej. Bez nich nie zostanie przygotowana żadna potrawa. Są potrzebne do obsługi klienta, mycia naczyń czy wielu innych czynności składających się na obsługę gastronomiczną. Dlatego też tak ważne jest, aby szczególnie chronić ręce. W niektórych sytuacjach konieczne jest noszenie odpowiednich rękawic ochronnych, zwłaszcza podczas kontaktu z żywnością, obróbką składników surowych lub narażonych na zanieczyszczenie. Ważnym aspektem ochrony rąk połączonych z korzystaniem ze środków ochrony jest stosowanie się do odpowiednich procedur, systemu wymiany rękawic, aby zapewnić ciągłość ochrony podczas wykonywanych obowiązków. Nie można zapominać o higienie, która w tej branży jest bardzo ważna. Do dobrych praktyk poprawiających bezpieczeństwo dłoni w gastronomii zaliczyć również można:
- Regularne ostrzenie i konserwacja noży – co pozwoli zapobiec ślizganiu się ostrza i zmniejsza ryzyko przypadkowych skaleczeń
- Utrzymanie porządku na stanowisku pracy – przywiązywanie uwagi do porządku pomaga w uniknięciu urazów mogących wystąpić na skutek nadmiaru zgromadzonych przedmiotów w obrębie stanowiska, ich złego zabezpieczenia lub niewłaściwego przechowywania
- Odpowiednie przeszkolenie pracowników z bezpiecznej obsługi maszyn, urządzeń i noży – czynników mogących generować wypadki wiążące się z nieumiejętnym posługiwaniem się tymi narzędziami. Pracownik powinien znać procedury oraz techniki zabezpieczania się przed różnymi sytuacjami.
- Wykonywanie regularnych badań lekarskich – działanie to pozwala stwierdzić, czy dany pracownik jest zdolny do pracy na wykonywanym przez niego stanowisku
- Zachowanie ostrożności podczas wykonywania pracy – to przywiązywanie uwagi do ostrożnej pracy o wcześniejsze przewidywanie wystąpienia zagrożeń. Należy unikać nieprzemyślanych ruchów, pośpiechu i nadmiernego stresu, który może uśpić koncentracje na bezpieczeństwo pracy.
Stosowanie tych praktyk zmniejsza ryzyko urazów dłoni, a w połączeniu może przyczynić się do lepszej efektywności, ograniczając podejmowanie zwolnień lekarskich.
Jakie rękawice ochronne wybrać do pracy w kuchni?
Wybór odpowiednich rękawic ochronnych do prac w zakładzie gastronomicznym zależy w dużej mierze od powierzonych obowiązków, zagrożeń dotyczących danego stanowiska pracy oraz indywidualnych preferencji osoby, która będzie z nich korzystać. Można wyróżnić kilka rodzajów rękawic ochronnych najczęściej spotykanych w kuchni:
- Rękawice termiczne
- Rękawice antyprzecięciowe
- Rękawice lateksowe/nitrylowe
- Rękawice winylowe
- Rękawice gumowe
Rękawice termiczne są przeznaczone do pracy z gorącymi przedmiotami. Wykonane z materiałów o wysokiej odporności na ciepło, takich jak np. sylikon, neopren czy aramid (Kevlar), co pozwala skutecznie ochronić dłonie przed poparzeniami. Do właściwości izolacyjnych rękawic termicznych powinno należeć ograniczenie przenikania ciepła do wewnątrz rękawicy, pozwalając pracownikowi na swobodną pracę w trudnych warunkach.
Materiał wybrany do wykonania rękawicy przeznaczonej do pracy w kuchni powinien być wygodny, elastyczny oraz umożliwiać swobodne poruszanie dłoni i korzystanie z urządzeń dostępnych w pracy.
Rękawicę termiczną należy odpowiednio dopasować do rozmiaru rąk osoby mającej wykonywać w niej pracę tak, aby zapewnić komfort użytkowania oraz maksymalną ochronę. Łatwość ich czyszczenia i dezynfekcji to jeden z elementów, na które należy zwrócić uwagę przy zakupie takich rękawic. Wszystkie rękawice ochronne przystosowane do pracy z gorącymi przedmiotami powinny spełniać niezbędne normy bezpieczeństwa i certyfikaty dopuszczające produkt do stosowania z żywnością.
Rękawice antyprzecięciowe to kolejna grupa rękawic powszechnie stosowana w gastronomii. Ich głównym zadaniem jest ochrona dłoni przed obrażeniami spowodowanymi przez ostrze noża lub inne ostre narzędzie używane podczas przygotowywania posiłków. Najczęstszymi wybieranymi materiałami do wykonania rękawic chroniących przed przecięciem są włókna aramidowe (Kevlar) czy stal nierdzewna. Stosowane są również specjalne powłoki zapewniające pożądane właściwości ochronne. Rękawice antyprzecięciowe charakteryzują się odpowiednią elastycznością, dzięki czemu użytkownik może swobodnie wykonywać w niej precyzyjne ruchy. Manualność rękawic antyprzecięciowych stanowi dość ważny element pracy w kuchni. Rękawice te powinny być wygodne i dopasowane do rozmiaru rąk.
Praca w kuchni często wiąże się z wykonywaniem różnych czynności w środowisku o dużej wilgotności lub typowo mokrym i oleistym. Rękawice chroniące przed skaleczeniami powinny być odporne na przepływ substancji i płynów, co pozwala zminimalizować ryzyko przenikania płynów do wnętrza rękawicy, unikać skaleczeń oraz zachować suche dłonie przez cały okres pracy. Jak przy każdych rękawicach stosowanych w kuchni ważne jest, aby były one łatwe w czyszczeniu i dezynfekcji. Cechą charakterystyczną tych rękawic jest przedłużona długość mankietów, zapewniająca ochronę na całej długości przedramienia w sytuacjach takich jak krojenie śliskich produktów np. mięsa czy ryb.
Rękawice lateksowe stanowią ochronę przed zanieczyszczeniami i kontaktem z substancjami chemicznymi mogącymi być czynnikiem drażniącym dla naskórka lub pozostawiającymi długotrwałe zabrudzenia. Charakterystyczne dla tych rękawic jest wygoda użytkowania, zapewniają również dobrą manualność podczas obróbki żywności. Są elastyczne i dobrze przylegają do dłoni. Zapewniają ochronę przed wilgocią, bakteriami i substancjami chemicznymi o nieagresywnym działaniu. Mogą powodować reakcje alergiczną u osób uczulonych na lateks. Zaletą jest fakt, że są tanie i często pakowane w dużych ilościach, co pozwala na korzystanie z nich przez dłuższy okres czasu.
Rękawice nitrylowe różnią się od tych lateksowym grubością materiału, z którego są wykonane oraz odpornością na przebicie i przecięcie, chroniąc dłonie przed urazami mechanicznymi. Przeciwdziałają lekkim skaleczeniom. W porównaniu z rękawicami lateksowymi nie powodują alergii. Nie są tak elastyczne, jak te lateksowe, co może wpływać na pewność chwytu. Wyróżniają się odpornością na oleje i tłuszcze, a to w gastronomii pożądana cecha.
Rękawice winylowe podobnie do rękawic lateksowych chronią przed zanieczyszczeniami i środkami chemicznymi o lekkim działaniu. Nie są szkodliwe dla alergików. Mają uniwersalne zastosowanie, co sprawia, że są tak popularne w branży gastronomicznej. Bezpieczeństwo w kontakcie z żywnością to z pewnością jedna z ich zalet. Należą do grupy rękawic stosunkowo tańszych, stając się ekonomicznym wyborem dla zakładów gastronomicznych, które zużywają duże ilości rękawic ochronnych. Łatwe w zakładaniu i zdejmowaniu – wygodnie się je wymienia w trakcie pracy.
Rękawice gumowe są popularnym środkiem ochrony dłoni stosowanym podczas mycia naczyń czy czyszczenia powierzchni kuchennych. Chronią przed gorącą wodą i środkami czystości, zanieczyszczeniami. Są stosunkowo elastyczne i wygodne, zachowują dobre właściwości manualne. Rękawice gumowe wykazują mniejszą trwałość niż te wykonane z nitrylu, co sprawia, że należy je częściej wymieniać szczególnie przy intensywnym użytkowaniu. Przy zakupie rękawic gumowych należy upewnić się, że spełniają one wszystkie wymagania do pracy w gastronomii.
Branża gastronomiczna jest narażona na wiele czynników powodujących urazy dłoni. Przeciwdziałając wypadkom na kuchni, należy odpowiednio dobrać środki ochrony indywidualnej przystosowane do charakteru pracy i potrzeb pracownika oraz wdrożyć procedury bezpieczeństwa, które w połączeniu pozwolą obniżyć wskaźnik wypadkowości i absencję w miejscu pracy.
