Ochroną przeciwpożarową nazywamy przygotowanie i realizację przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarem poprzez zapobieganie powsta¬waniu i rozprzestrzenianiu się pożaru. To także zapewnienie sił oraz środków do zwalczania pożaru oraz prowadzenia działań ratowniczych przez jednostki związane z ochroną przeciwpożarową. Zgodnie z Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, rozdział 2, art. 3, każda osoba fizyczna, prawna, organizacja lub instytucja, która korzysta z budynku, obiektu lub terenu musi w sposób poprawny zabezpieczyć go przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Jeżeli właściciel, zarządca lub użytkownik budynku nie wykona należytego zabezpieczenia narusza przepisy pożarowe.

Zapobieganie powstawania oraz rozprzestrzeniania się pożaru wymaga jednoczesnego zapewnienia koniecznych warunków technicznych nieruchomościom oraz tworzenia warunków organizacyjnych i formalnoprawnych zapewniających ochronę ludzi i mienia, a także przeciwdziałających powstawaniu lub minimalizujących skutki pożaru.

· przestrzeganie przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych;

· wyposażanie obiektów zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno–budowlanych w sprzęt przeciwpożarowy, ratowniczy oraz inny wymagany przepisami i w przeciwpożarowe wyłączniki prądu; +2

· utrzymywanie w pełnej sprawności technicznej urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic;

· wywieszanie instrukcji postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych;

· oznakowywanie znakami wg Polskiej Normy (PN):
- dróg ewakuacyjnych;
- miejsc wymagających informacji o ewakuacji;
- miejsc urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic;
- elementów sterujących urządzeniami PPOŻ.;
- miejsc przeciwpożarowych wyłączników prądu, kurków instalacji gazowej i materiałów niebezpiecznych pożarowo (w tym pomieszczeń);
- drabin ewakuacyjnych, rękawów ratowniczych, pojemników z maskami do ewakuacji, miejsc lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych;
- dźwigów dla ekip ratowniczych;
- przeciwpożarowych zbiorników wodnych;
- drzwi przeciwpożarowych i dróg pożarowych;
- stref zagrożenia wybuchem;

· zapewnianie osobom przebywającym w budynku i na terenie, pełnego bezpieczeństwa z możliwością ewakuacji; +3

· zapewnienie przygotowania do akcji ratowniczej;

· określanie sposobu postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia;

· zapoznawanie pracowników z przepisami przeciwpożarowymi np. z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego, instrukcją technologiczno – ruchową, sposobami alarmowania na wypadek pożaru, rozmieszczeniem i obsługą podręcznego sprzętu gaśniczego, sposobami ewakuacji oraz postępowaniem do czasu przybycia jednostek ratowniczo – gaśniczych; +4

· utrzymywanie dróg pożarowych w stanie umożliwiającym dojazd jednostek ochrony przeciwpożarowej;

· opracowywanie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla obiektów lub części stanowiących odrębne strefy pożarowe.

W budynkach, obiektach oraz na terenach przyległych zabronione jest wykonywanie prac oraz czynności, które mogą prowadzić do wystąpienia pożaru, jego rozprzestrzeniania oraz utrudnienia prowadzenia działań ratowniczych. Do głównych czynności zabronionych należy:

· używanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mogących zainicjować zapłon materiałów występujących w strefie zagrożenia wybuchem (z wyjątkiem urządzeń przeznaczonych do tego celu) oraz w miejscach występowania materiałów pożarowo niebezpiecznych;

· użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny przeznaczeniem. W przypadku gdy stan techniczny instalacji i urządzeń może wpływać na ryzyko wystąpienia pożaru, należy bezwzględnie wykonywać okresowe kontrole stanu technicznego zgodnie z zaleceniami producenta;

· garażowanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu;

· rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu;

· rozpalanie ognia, wysypywanie gorącego popiołu i żużla lub wypalanie wierzchniej warstwy gleby i traw, w miejscu, w którym występuje ryzyko zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów;

· magazynowanie poza budynkami w odległości mniejszej niż 4 m od granicy działki sąsiedniej materiałów palnych, w tym pozostałości roślinnych, gałęzi i chrustu;

· korzystanie z elektrycznych urządzeń grzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta;

· magazynowanie materiałów palnych oraz stosowanie elementów wystroju i wyposażenia wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100 °C oraz linii kablowych o napięciu powyżej 1 kV, przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnic prądu elektrycznego, przewodów elektrycznych siłowych i gniazd wtykowych siłowych o napięciu powyżej 400 V;

· montaż opraw oświetleniowych oraz elementów instalacji elektrycznych (m.in. wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe) bezpośrednio na podłożu palnym, chyba, że konstrukcja podłoża została zabezpieczona przed zapaleniem;

· magazynowanie materiałów palnych na drogach komunikacji służących ewakuacji lub umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszający ich szerokość albo wysokość poniżej wymaganych wartości określonych w przepisach techniczno-budowlanych;

· przechowywanie zarówno pełnych, niepełnych i opróżnionych butli przeznaczonych do gazów palnych na nieużytkowych poddaszach i strychach oraz w piwnicach; · zamykanie oraz blokowanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe użycie w przypadku pożaru lub innego zagrożenia;

· lokalizowanie elementów wystroju wnętrz, instalacji i urządzeń powodując zmniejszanie wymiarów drogi ewakuacyjnej poniżej wartości wymaganych w przepisach;

· uniemożliwianie lub ograniczanie dostępu do:
a) gaśnic i urządzeń przeciwpożarowych,
b) przeciwwybuchowych urządzeń odciążających,
c) źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
d) urządzeń uruchamiających instalacje gaśnicze i sterujących takimi instalacjami,
e) wyjść ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych,
f) wyłączników i tablic rozdzielczych prądu elektrycznego oraz kurków głównych instalacji gazowej,
g) krat zewnętrznych i okiennic,

· napełnianie gazem płynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu płynnego i w innych obiektach nieprzeznaczonych do tego celu;

· utrzymywanie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnice w stanie pełnej sprawności technicznej m.in. poprzez ich regularne przeglądy;

· wyposażenie obiektów w przeciwpożarowe wyłączniki prądu zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi;

· umieszczanie w widocznych miejscach instrukcje postępowania na wypadek pożaru wraz z wykazem telefonów alarmowych;

· oznakowanie znakami zgodnymi z Polskimi Normami:
a) drogi i wyjścia ewakuacyjne,
b) miejsca usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
c) miejsca usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
d) miejsca usytuowania nasady umożliwiającej zasilanie instalacji wodociągowej przeciwpożarowej, kurków głównych instalacji gazowej oraz materiałów niebezpiecznych pożarowo,
e) pomieszczenia i tereny z materiałami niebezpiecznymi pożarowo,
f) drabiny ewakuacyjne, rękawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi, miejsca zbiórki do ewakuacji, miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych,
g) dźwigi dla straży pożarnej,
h) przeciwpożarowe zbiorniki wodne, zbiorniki technologiczne stanowiące uzupełniające źródło wody do celów przeciwpożarowych, punkty poboru wody, stanowiska czerpania wody,
i) drzwi przeciwpożarowe,
j) drogi pożarowe,
k) miejsca zaklasyfikowane jako strefy zagrożenia wybuchem;

· umieszczanie, przy wjazdach do garaży zamkniętych czytelną informację o dopuszczeniu lub niedopuszczeniu parkowania w tych garażach samochodów zasilanych gazem płynnym propan-butan,

· przeprowadzają regularne czynności porządkowe w miejscach, w których występują pyły palne zalegające w warstwach,

· Pracownik ma obowiązek niezwłocznie poinformować przełożonego o:
- sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu (i ma prawo przerwać wtedy pracę);
- wypadku przy pracy, a stanowisko pracy pozostawić bez zmian;
- wystąpieniu pożaru oraz ma obowiązek stosować się do zapisów instrukcji przeciwpożarowej i w razie potrzeby zawiadomić właściwe służby,
- każdej nieprawidłowości mogącej skutkować pożarem.

· Pracownik powinien mieć stały dostęp do apteczki pierwszej pomocy oraz defibrylatora przenośnego;

· Podczas zdarzenia, które generuje powstanie ofiar, należy niezwłocznie udzielić pomocy poszkodowanym zgodnie z instrukcją udzielania pierwszej pomocy.

· W przypadku nieprawidłowego działania maszyny, urządzenia lub przebiegu procesu pracy należy wstrzymać prace, wyłączyć maszyny i urządzenia oraz zawiadomić przełożonego; jeśli wstrzymanie się od pracy nie spowoduje poprawy bezpieczeństwa należy niezwłocznie opuścić miejsce zagrożenia.