Instrukcja BHP - substancje i mieszaniny chemiczne
ESB-IN-C-067
ESB-IN-BW-067
Praca z udziałem czynnika chemicznego to praca, w której stosuje się bądź zamierza stosować czynnik chemiczny, w różnego rodzaju procesach, razem z wytwarzaniem tego czynnika, jakimikolwiek manipulacjami, przechowywaniem, transportem, jak również usuwaniem w postaci odpadów i procesami przeróbki odpadów. To również każda działalność, wynikająca z takiej pracy.
Zapisy ogólne
Do prac z substancjami i mieszaninami chemicznymi może być dopuszczony pracownik, który:
· posiada aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku;
· posiada aktualne szkolenie BHP;
· został zapoznany z kartami charakterystyk używanych substancji i mieszanin chemicznych.
Wymagane środki ochrony indywidualnej:
· Przystępując do pracy, pracownik powinien być wypoczęty, trzeźwy i ubrany w odzież roboczą obowiązującą na stanowisku pracy;
· Środki ochronne muszą posiadać certyfikat, znak bezpieczeństwa, deklaracje zgodności z normami obowiązującymi w Polsce oraz odpowiednią odporność zgodnie z kartą charakterystyki używanego środka i mieszaniny niebezpiecznej;
· Wszystkie materiały posiadające oznaczenia podane w poniższej tabeli są materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi. Podczas ich stosowania należy zachować szczególną ostrożność i przestrzegać zasad BHP.
Czynności przed rozpoczęciem pracy:
· Zapoznać się z kartą charakterystyki substancji i wskazówkami bezpieczeństwa na opakowaniu jednostkowym. +1
· Sprawdzić opakowania i oznakowania substancji i preparatów czy nie są uszkodzone, oraz datę przydatności do użytkowania.
· Zadbać o wystarczającą przestrzeń zapewniającą swobodę ruchów w miejscu pracy.
· Sprawdzić stanowisko pracy, czy użycie substancji nie stworzy zagrożenia dla pracownika i osób postronnych.
· Sprawdzić, czy obok nie są wykonywane prace niebezpieczne pożarowo, mogące doprowadzić do zapłonu stosowanego materiału. +2
· Przygotować niezbędne narzędzia oraz sprzęt ochronny.
· W przypadku korzystania z urządzeń dozujących – sprawdzić stopień napełnienia zasobnika i ewentualnie uzupełnić.
· Upewnić się czy rozpoczęcie pracy nie spowoduje zagrożeń dla osób przebywających na tym stanowisku pracy lub w jego bezpośrednim otoczeniu.
Czynności podczas pracy:
· Dbać o ład i porządek w miejscu wykonywania pracy,
· Używać środków ochrony indywidualnej zgodnych z kartą charakterystyki używanego środka,
· Uporządkować miejsca wykonywanych prac. Jeśli prace nie zostały ukończone podczas zmiany roboczej – zabezpieczyć miejsce pracy w sposób niestwarzający zagrożenia dla otoczenia i innych,
· Nie należy wdychać oparów,
· Przed przerwą i na koniec pracy należy dokładnie umyć ręce,
· Zabrudzone, nasączone ubrania natychmiast zdjąć,
· Chronić skórę za pomocą kremów ochronnych,
· Zapewnić odpowiednie wietrzenie lub odciągi stanowiska pracy,
· Przerwać niezwłocznie prace przy wystąpieniu podejrzenia zatruciem u pracownika,
· Przerwać niezwłocznie prace przy wystąpieniu zagrożeń dla życia i zdrowia oraz zaalarmować odpowiednie służby.
Czynności i zasady po zakończeniu pracy:
· Uprzątnąć stanowisko pracy,
· Odłożyć preparaty chemiczne oraz używane narzędzie na swoje miejsce,
· Zawiadomić przełożonego o wykonaniu zleconych prac,
· W przypadku wystąpienia skażenia odzieży roboczej substancjami i preparatami niebezpiecznymi, które zgodnie z kartą charakterystyki może powodować zagrożenie dla życia i zdrowia pracownika, należy odzież skażoną zdjąć i odpowiednio wyczyścić lub wycofać z użytkowania,
· Umyć dokładnie ręce i twarz, w przypadku kontaktu z substancją i preparatem niebezpieczną całego ciała – umyć pod bieżącą wodą całe ciało,
· Monitorować stan swojego zdrowia przez najbliższą dobę, a przy podejrzeniu zatrucia udaj się niezwłocznie do lekarza i zgłoś ten fakt swojemu przełożonemu.
Czynności zabronione:
· stosowanie substancji chemicznych i ich mieszanin w nieoznakowanych opakowaniach;
· stosowanie substancji i mieszanin chemicznych stwarzających zagrożenia bez posiadania ich aktualnego spisu oraz zapewnienia łatwego dostępu do aktualnych kart charakterystyki (papierowych lub elektronicznych);
· zabrania się przechowywania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenia w pojemnikach po środkach spożywczych. +3
Postępowanie w sytuacjach awaryjnych:
· należy zapewnić łatwy dostęp do apteczki i instrukcji pierwszej pomocy;
· jeśli na skutek zdarzenia są poszkodowani, należy udzielić im pierwszej pomocy zgodnie z instrukcją i niezwłocznie wezwać pomoc medyczną;
· gdy doszło do kontaktu ciała z substancjami i mieszaninami niebezpiecznymi, należy postępować zgodnie z wytycznymi zawartymi w karcie charakterystyki; +4
· gdy doszło do skażenia odzieży czy środków ochrony indywidualnej, należy niezwłocznie je zdjąć.
Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska
· O ile to możliwe i bezpieczne zlikwidować lub ograniczyć uwalnianie produktu,
· W przypadku stwierdzenia uszkodzenia opakowania należy natychmiast ostrożnie usunąć z półki, wstawić do naczynia ochronnego, najlepiej szczelnie zamykanego (puszka lub pojemnik z tworzywa sztucznego) i pozostawić w bezpiecznym i oznakowanym miejscu. Używać przy tej czynności ochron indywidualnych, o których mowa w Karcie Charakterystyki,
· Ograniczyć dostęp osób postronnych do obszaru awarii do czasu zakończenia odpowiednich operacji oczyszczania,
· W przypadku rozszczelnienia opakowania zbiorczego należy zabezpieczyć teren przed dalszym niekontrolowanym rozlewem z użyciem środka ograniczającego, np. piasku, sorbentu,
· Zabezpieczyć studzienki kanalizacyjne i nieutwardzone powierzchnie przed przedostaniem się do nich odpadów chemicznych,
· Przystąpić do likwidacji rozlewu poprzez użycie sorbentów,
· Zużyty sorbent dokładnie zebrać z czyszczonej powierzchni do szczelnych pojemników, a następnie przekazać do utylizacji specjalistycznej firmie, jako odpad niebezpieczny,
· Jeżeli rozmiar rozlewu przekracza możliwości usunięcia go dostępnymi środkami należy powiadomić straż pożarną lub specjalistyczną firmę,
· Opakowanie z pozostałością ostrożnie przenieść do naczynia ochronnego, szczelnie zamknąć i umieścić w bezpiecznym i oznakowanym miejscu. Używać przy tej czynności ochron indywidualnych, o których mowa w Karcie Charakterystyki,
· Zawiadomić przełożonego, który podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu.
Pierwsza pomoc
Każdy zaistniały wypadek przy pracy zgłaszać niezwłocznie swojemu przełożonemu, a stanowisko pracy pozostawić w takim stanie, w jakim wydarzył się wypadek i nie dopuszczać osób niepowołanych do miejsca wypadku.
Wskazówki ogólne: W każdym wypadku okazać lekarzowi kartę charakterystyki.
· Kontakt ze skórą: przemyć wodą, zdjąć i wyprać zabrudzoną odzież, zasięgnąć porady lekarza,
· Wdychanie oparów: wyjść na świeże powietrze, zasięgnąć porady lekarza,
· Kontakt z oczami: użyć płuczki do oczu, zasięgnąć porady lekarza,
· Połknięcie: natychmiast wypić dużo wody, połknąć węgiel aktywny, nie wywoływać wymiotów, wezwać lekarza.
Gdy doszło do kontaktu ciała z substancjami i preparatami niebezpiecznymi, to postępuj zgodnie z wytycznymi w karcie charakterystyki substancji i preparatu.
Najczęściej zalecana czynność to: obmywanie ciała dużą ilością bieżącej wody.
Gdy doszło do skażenia odzieży, środków ochrony indywidualnej, niezwłocznie je zdejmij. Nawet niskie stężenia roztworów substancji i preparatów niebezpiecznych są po odparowaniu niebezpieczne.
Ważne telefony
Centrum Powiadomiania Ratunkowego
112
Państwowe Ratownictwo Medyczne
999
Straż Pożarna
998
Policja
997
+1 +2 +3 +4
Pamiętaj o stosowaniu środków ochrony indywidualnej
+5
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. 2011 Nr 63 poz. 322),
Ustawa z dnia 28 maja 2020 r. o zmianie ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2020 poz. 1337),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. 1997 Nr 129 poz. 844),
Chcesz wiedzieć więcej?
Kup szkolenie