Instrukcja BHP - Dla pracowników zatrudnionych w magazynie ogólnego przeznaczenia
ESB-IN-C-001
ESB-IN-BW-001
Praca w magazynie wymaga dobrej znajomości podstawowych przepisów BHP i organizacji pracy, dzięki temu składowanie wszelkiego rodzaju materiałów może przebiegać w sposób ergonomiczny i niezagrażający zdrowiu i życiu. Z tego materiału dowiesz się, jakie minimum należy spełnić dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas prac związanych z magazynowaniem i składowaniem.
Zapisy ogólne
· Do pracy w magazynie może być dopuszczony pracownik przeszkolony z zakresu BHP i PPOŻ., zapoznany ze stosowną dokumentacją oraz posiadający umiejętności obsługi sprzętu PPOŻ.
· Pracownik powinien posiadać dobry stan zdrowia potwierdzony zaświadczeniem lekarskim wydanym przez lekarza medycyny pracy.
· Pracownik zatrudniony w magazynie powinien być wypoczęty, trzeźwy oraz wyposażony w odzież oraz obuwie robocze, rękawice ochronne, a w razie potrzeby w dodatkowy sprzęt ochrony osobistej. +1 Bardzo ważną rolę odgrywa również ochrona głowy, którą zwiększa się przez stosowanie kasków ochronnych.
· Środki ochrony muszą posiadać wymagany certyfikat, znak bezpieczeństwa oraz deklarację zgodności z normami wprowadzonymi do obowiązkowego stosowania w Polsce.
Ogólne warunki bezpieczeństwa w pomieszczeniach magazynowych:
· Nośność poszczególnych kondygnacji powinna być odpowiednia do rodzaju i ilości składowanych materiałów;
· Informacja o dopuszczalnym obciążeniu stropów oraz regałów powinna być umieszczona w widocznym miejscu, np. za pomocą tablic określających dopuszczalne obciążenie stropu na 1m2.
· Należy przestrzegać dopuszczalnych obciążeń stropów, podłoża oraz regałów; +2
· Materiał, z którego wykonane są podłogi, nie może stwarzać niebezpieczeństwa łatwego poślizgnięcia się oraz powinien być niepylący. Natomiast ściany i sufit muszą być odporne na działanie przechowywanych substancji oraz, tak jak i podłoga, łatwe do odkurzania lub zmywania.
· Jeśli to możliwe podłogi powinny tworzyć jeden poziom, bez progów, schodów i pochylni. Szerokość drzwi musi być dostosowana do rodzaju używanych środków transportu i organizacji ruchu.
· Jeżeli poziom podłogi najniższej kondygnacji magazynu znajduje się ponad terenem, powinny być w nim zastosowane rampy, gdzie podłoga tworzy z rampą jedną płaszczyznę. Krawędzie rampy należy malować w skośne czarno-żółte pasy ostrzegawcze.
· Należy zapewnić sprawną wentylację: naturalną lub grawitacyjną w pomieszczeniach, w których nie przechowuje się materiałów niebezpiecznych (np. magazyny części zamiennych) a w magazynach materiałów niebezpiecznych, lub łatwo pylących się wentylację mechaniczną spełniającą określone przepisy ppoż.
· Oświetlenie powinno być dostosowane do rodzaju wykonywanych prac.
· Regały przeznaczone do składowania materiałów powinny być przymocowane do posadzki bądź ścian lub ustawione w sposób zapewniający stabilność i uniemożliwiający ich przewrócenie; +3 Szerokość odstępów między regałami powinna być odpowiednia do stosowanych środków transportowych.
· Należy używać odpowiednich urządzeń i narzędzi do zdejmowania elementów z regałów, które powinny spełniać wymogi techniczne i mieć fabrycznie zainstalowane osłony oraz elementy zabezpieczające. Obsługą środków transportowych, takich jak np. wózki widłowe, powinni zajmować się wyłącznie przeszkolone w tym zakresie osoby i posiadające stosowne uprawnienia.
· Przy składowaniu warstwowym nie wolno przekraczać dopuszczalnej liczby warstw określonej przez producenta;
· Należy zapewnić odpowiednie oznakowanie dróg i wyjść ewakuacyjnych, a składowane materiały nie mogą zwężać szerokości tych dróg czy zastawiać dostępów do wyjść lub przejść ewakuacyjnych. Dotyczy to również dostępu do sprzętu przeciwpożarowego (węże, gaśnice).
Prawidłowe składowanie materiałów
Przy składowaniu materiałów należy określić dla każdego rodzaju składowanego materiału miejsce, sposób i dopuszczalną wysokość składowania. Ważne jest aby zapewnić, by masa składowanego ładunku nie przekraczała dopuszczalnego obciążenia regałów a także podłóg i stropów, na których odbywa się składowanie.
· Składowanie materiałów na regałach:
- przedmioty łatwo tłukące się, substancje i preparaty sklasyfikowane jako niebezpieczne oraz materiały o największej masie powinny być składowane na najniższych półkach regałów,
- przedmioty, których wymiary, kształt i masa decydują o ich indywidualnym sposobie składowania, powinny być ustawiane lub układane stabilnie, z uwzględnieniem położenia ich środka ciężkości, tak aby zapobiec ich wywróceniu się lub spadnięciu.
· Składowanie materiałów w stosach:
- należy zapewnić stateczność poprzez zachowanie odpowiedniej wysokości uzależnionej od rodzaju materiału, wytrzymałości opakowania, zaleceń producenta,
- stosy należy układać tak, aby środek ciężkości przedmiotów składowanych pozostawał wewnątrz obrysu stosów,
- należy zachować odległości między stosami, umożliwiające bezpieczne układanie i przemieszczanie materiałów.
· Składowanie materiałów sypkich luzem:
- należy zachować odpowiednio szerokie przejścia, przejazdy wokół hałd, które będą uwzględniały naturalny kąt zsypu,
- zapewnić odpowiednio wytrzymałe urządzenia ochronne zapobiegające osuwaniu się materiału.
· Składowanie materiałów pylących luzem:
- należy zapewnić szczelne ogrodzenie minimum do wysokości 0,5 m ponad wysokość składowanego materiału,
- należy pamiętać o odpowiednim transporcie materiałów, wyłącznie przy pomocy specjalnych środków transportu lub w zamkniętych pojemnikach.
· Składowanie materiałów skłonnych do samozapalenia:
- należy je zabezpieczyć przed samozapłonem, ograniczyć wysokość składowania, zastosować kominy wentylacyjne stanowiące grawitacyjny system wentylacji.
Przechowywane materiały nie powinny tarasować dróg transportowych a ładunek nie powinien stanowić zagrożenia dla poruszających się po magazynie pracowników. Zabronione jest składowanie materiałów niebezpiecznych (łatwopalnych, wybuchowych, żrących itp.) w magazynowych, które nie są do tego przeznaczone. Zabronione jest również składowanie ładunków bezpośrednio pod liniami elektroenergetycznymi lub w odległości mniejszej niż 2 metry w przypadku linii niskiego napięcia, 5 metrów dla linii o napięciu do 15 kV, 10 metrów dla napięć do 30 kV i 15 metrów w przypadku linii o napięciu przekraczającym 30 kV.
Składowanie wybranych materiałów w zależności od ich wielkości, przeznaczenia i formy:
· Drobne i sypkie materiały- drobne przedmioty najwygodniej przechowywać w niewielkich pojemnikach lub w regałach z szufladami, zaopatrzonymi w przegródki. Natomiast materiały sypkie można przechowywać w specjalnych, szczelnych skrzyniach, które posiadają możliwość dosypywania materiału od góry oraz pobierania materiału przez drzwiczki od dołu.
· Opony- opony duże, ciężkie należy przechowywać na regałach, stojakach oponowych, małe można układać w stosach, pamiętając o zachowaniu odpowiedniej stabilności np. poprzez zabezpieczenie folią. Należy również pamiętać by opon nie kłaść bezpośrednio na podłodze, ponieważ może to doprowadzić do ich zniszczenia.
· Beczki- należy układać je warstwami ale nie więcej niż w 3 warstwach. Beczki warto układać na drewnianych paletach by nie uległy korozji, oraz stosować kliny zabezpieczające by się nie stoczyły.
· Worki- układa się je w stosach, pamiętając, że nie mogą być zbyt wysokie oraz że należy je zabezpieczyć przed obsunięciem. Należy również zadbać o to by układać je w taki sposób aby nie było konieczności wyjmowania materiałów z dolnych warstw stosów, ponieważ grozi to przygnieceniem pracowników.
· Blachy- należy przechowywać na odpowiednio dostosowanych regałach, najlepiej z wysuwanymi z półkami. Taki regał pozwala na składowanie arkuszy blach w pozycji poziomej.
· Materiały szkodliwe i niebezpieczne- należy przechowywać w miejscach i opakowaniach, które są do tego celu przeznaczone oraz które są odpowiednio oznakowane, wentylowane. Podczas ich składowania czy transportu należy stosować odpowiednie środki ochrony zbiorowej i indywidualnej, które zawarte są w kartach charakterystyki udostępnionych przez producenta.
Magazynowanie gazów:
· Butle z gazem o pojemności do 11 kg gazu powinny być składowane w pozycji stojącej, nie więcej niż w 3 warstwach i zabezpieczone przed upadkiem za pomocą barier, przegród lub innych środków ochronnych,
· Butle powinny być umieszczone w metalowych, ażurowych koszach. Zawory butli powinny zostać zabezpieczone kołpakami,
· Butle powinny być posegregowane wg zawartości gazu na butle pełne i puste,
· Butli nie wolno rzucać, przewracać, toczyć, uderzać o nie przedmiotami oraz używać ich do celów niezgodnych z przeznaczeniem,
· Zabronione jest poddawanie butli bezpośredniemu działaniu ognia,
· Butle należy chronić przed ogrzaniem do temperatury powyżej 35 °C,
· Butle umieszczone w ażurowych koszach o łącznej masie do 440 kg powinny być ustawione w odległości co najmniej: 8 m od budynków użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego i mieszkalnych, a także innych budynków, jeżeli ich konstrukcja wykonana jest z elementów palnych i 3 m od pozostałych budynków, od studzienek i innych zagłębień terenu, oraz od granicy działki,
· Zabrania się przeprowadzania samodzielnie jakichkolwiek napraw butli i zaworów a w przypadku stwierdzenia nieszczelności butli lub innych nieprawidłowości – należy niezwłocznie oddać butle do naprawy (skontaktować się z dystrybutorem),
· Teren w odległości 1 m wokół kosza z butlami należy wymalować żółtą farbą i umieścić informację „Strefa 2” (strefa zagrożenia wybuchem),
· Magazyn, w którym są składowane butle z gazem płynnym w zależności od masy składowanego gazu płynnego, wyposaża się w gaśnice proszkowe o masie 9 kg w ilości: 1 gaśnica - na 440 kg składowanego gazu lub 2 gaśnice w przypadku ilości od 441 kg do 5 500 kg oraz dodatkowo 1 gaśnicę na każde 1000 kg powyżej 5 500 kg. Dopuszcza się stosowanie 2 gaśnic śniegowych CO2 o masie 5 kg każda zamiast gaśnicy proszkowej o masie 9 kg.
· Butle z gazem płynnym mogą być składowane na utwardzonych placach otwartych, pod zadaszeniem lub w budynkach przystosowanych do tego celu.
Czynności zabronione:
· używanie urządzeń grzewczych nieprzystosowanych do używania w zamkniętych pomieszczeniach;
· palenie tytoniu i używanie otwartego ognia w pomieszczeniach magazynowych;
· przenoszenie ciężarów ponad normy;
· ustawianie większej ilości warstw w stosach niż jest zalecane;
· składowanie elementów obok siebie, jeśli ich specyfika na to nie pozwala;
· brak przestrzegania dopuszczalnych obciążeń regałów i stropów;
· używanie niesprawnych lub uszkodzonych urządzeń i narzędzi.
Czynności przed rozpoczęciem pracy:
· ubrać odzież i obuwie robocze oraz wymagane środki ochrony indywidualnej;
· zapoznać się z zakresem obowiązków na dany dzień i zaplanować plan prac;
· sprawdzić czy w czasie nieobecności, nie zaszły w magazynie jakiekolwiek zmiany zagrażające bezpieczeństwu (np. czy nie doszło do wycieku składowych substancji, przewrócenia się regałów, materiałów lub czy nie ma śladów wtargnięcia osób trzecich lub obecności zwierząt);
· sprawdzić w ramach posiadanych uprawnień i pozwoleń, poprawność działania urządzeń i konstrukcji magazynowych (m.in. dźwigów, wózków, podnośników, żurawi, drabin).
Czynności przed rozpoczęciem pracy:
Pracownik zobowiązany jest do:
· realizacji pracy zgodnie z przyjętymi procedurami i obowiązującymi zasadami BHP i PPOŻ.;
· składowania materiałów w odpowiednio wyznaczonych miejscach, przy zachowaniu dopuszczalnych obciążeń stropów, regałów itp.;
· przestrzegania porządku na stanowisku pracy;
· zgłaszania przełożonemu wszelkich zauważonych nieprawidłowości, zwłaszcza tych, które mogą zagrażać bezpieczeństwu pracowników.
Czynności i zasady po zakończeniu pracy:
· uporządkować stanowisko pracy;
· umieścić narzędzia i urządzenia w miejscu ich przechowywania;
· wyłączyć energię elektryczną;
· zamknąć i zabezpieczyć magazyn przed wejściem osób niepowołanych. +4
Najczęstsze zagrożenia
· Potknięcia, poślizgnięcia się i upadki spowodowane nierównym podłożem, niezabezpieczonym lub nieprawidłowo zabezpieczonym obszarem, wystającymi progami w przejściach, czy mokrą nawierzchnią lub nieodpowiednim obuwiem,
· Uderzenia i przygniecenia przedmiotami, które były przenoszone lub znajdowały się na regale,
· Upadki osób lub przedmiotów z wysokości: ze schodów, drabin lub podestów,
· Pożary spowodowane wadliwą instalacją elektryczną lub nieprawidłowym przechowywaniem materiałów niebezpiecznych.
Postępowanie w sytuacjach awaryjnych:
· Pracownik ma obowiązek niezwłocznie poinformować przełożonego o:
- sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu (i ma prawo przerwać wtedy pracę);
- wypadku przy pracy, a stanowisko pracy pozostawić bez zmian;
- wystąpieniu pożaru i w razie potrzeby zawiadomić właściwe służby ratownicze oraz stosować się do zapisów instrukcji przeciwpożarowej.
· Pracownik powinien mieć stały dostęp do apteczki pierwszej pomocy, aby w przypadku zdarzenia udzielić pomocy poszkodowanym zgodnie z instrukcją udzielania pierwszej pomocy.
Ważne telefony
Centrum Powiadomiania Ratunkowego
112
Państwowe Ratownictwo Medyczne
999
Straż Pożarna
998
Policja
997
+1 +2 +3 +4
Stosuj drabiny przesuwne (przymocowane do stałych regałów) lub rozstawne.
+5
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
Kodeks pracy [t.j.] Art. 2374 §1 Pracodawca jest obowiązany zaznajomić pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac
Kodeks pracy [t.j.] Art. 211 Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika […]
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14.03.2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych.
Chcesz wiedzieć więcej?
Kup szkolenie