Klasyfikacje i różne rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego

Podręczny sprzęt gaśniczy przeznaczony jest do szybkiego gaszenia drobnych pożarów i z tego powodu stanowi pierwszy poziom praktycznej ochrony ppoż. Jego zastosowanie umożliwia samodzielne poradzenie sobie z niewielkimi źródłami ognia i znacznie wpływa na bezpieczeństwo zakładu oraz wszystkich pracowników. Do grupy podręcznego sprzętu gaśniczego zaliczamy jednak wiele różnych narzędzi, a wybór odpowiedniego często jest dużym problemem dla pracodawcy. Z tego poradnika dowiesz się, czym są podręczne środki gaśnicze, w jaki sposób je klasyfikujemy oraz jak wybrać odpowiednią gaśnicę do firmy!

Podręczny sprzęt gaśniczy - definicja i zastosowanie

Podręczny sprzęt gaśniczy to grupa narzędzi, najczęściej gaśnic, które są stosowane do gaszenia początkowych ognisk pożarów. Nie są to środki przeznaczone do przeprowadzania zaawansowanych akcji pożarowych. Kluczową cechą tego sprzętu jest jego dostępność w razie nagłej potrzeby, co pozwala na szybką i skuteczną reakcję wobec pożaru, zanim ten się rozprzestrzeni.

Ze względu na takie przeznaczenie i prewencyjny charakter tego typu sprzęt gaśniczy zazwyczaj ma niewielkie gabaryty, dzięki czemu może być swobodnie przenoszone ręcznie przez jedną osobę. Do podręcznego sprzętu gaśniczego zaliczamy przede wszystkim różnego rodzaju gaśnice ręczne. Powinny się one znajdować się w przedsiębiorstwach produkcyjnych, magazynach, w firmach usługowych, biurach, instytucjach publicznych i nie tylko.

Biorąc pod uwagę docelowe zastosowanie, podręczne środki gaśnicze muszą charakteryzować się łatwością i intuicyjnością użytkowania. Dzięki temu w razie powstania zagrożenia może z nich skorzystać każdy, a nie jedynie wykwalifikowany pracownik służb ratunkowych. Normy i przepisy dotyczące podręcznego sprzętu gaśniczego mogą różnić się w zależności od kraju i obowiązujących przepisów. W Polsce obecność takiego sprzętu jest obligatoryjna. Ustawodawca precyzuje również sposób rozmieszczenia podstawowych sprzętów gaśniczych w budynkach. Gaśnice powinny znajdować się w odległości nie większej niż 30 metrów od każdego miejsca, w którym może przebywać człowiek.

Już teraz wyposaż firmę w profesjonalne gaśnice podręczne!

Podręczny sprzęt gaśniczy - aspekty prawne

Zgodnie z przepisami ochrony przeciwpożarowej, m.in. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku i Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, podręczny sprzęt gaśniczy powinien znajdować się na wyposażeniu każdego obiektu przemysłowego, magazynowego, publicznego i komercyjnego. Również w każdym urzędzie, szkole, uniwersytecie, przychodni i pozostałych placówkach medycznych muszą znajdować się podstawowe środki przeciwpożarowe takie, jak gaśnice, które zaliczamy do podręcznego sprzętu gaśniczego.

Obowiązkiem pracodawcy z zakresu ochrony przeciwpożarowej jest realizowanie przedsięwzięć mających na celu ochronę zdrowia i życia przed pożarem. Podręczne środki gaśnicze w firmie są podstawowym sposobem wypełnienia tego obowiązku, wraz m.in. z odpowiednim oznakowaniem BHP, wyposażeniem pracowników w środki ochrony oraz wdrożeniem planów ewakuacyjnych.

Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej wyposażenie obiektu w podręczne sprzęty gaśnicze spoczywa na właścicielu budynku, obiektu budowlanego lub terenu. W praktyce jednak za brak środków ochrony ppoż. może odpowiadać także przedsiębiorca, który obiekt wynajmuje, dlatego również na nim spoczywa taki obowiązek.

Co zaliczamy do podręcznego sprzętu gaśniczego?

Sprzęty gaśnicze możemy podzielić na kilka kategorii w zależności od wykorzystywanego środka gaśniczego. Do podręcznego sprzętu gaśniczego zaliczamy najczęściej gaśnice, które występują w różnych wariantach. Poszczególne modele dostosowane są do konkretnych rodzajów zagrożenia ogniowego, dlatego przy wyborze sprzętu warto spróbować dokonać analizy, na jakie ryzyka pożarowe najbardziej narażona jest przestrzeń w firmie.

Podręczny sprzęt gaśniczy BHP to m.in.:

• gaśnice proszkowe - najpopularniejszy rodzaj gaśnic przenośnych do użytku w razie wystąpienia początkowego źródła ognia. Gaśnice proszkowe wyrzucają z pojemnika pod ciśnieniem specjalny proszek, którego zadaniem jest ugaszenie źródła pożaru poprzez odcięcie go od źródła tlenu. Proszek składający się z węglanów, fosforanów sodu i diwodorofosforanów amonu “oblepia” źródło ognia, do którego nie może dochodzić tlen, który jest niezbędny do podtrzymania płomienia lub żaru. Tego typu podręczny sprzęt gaśniczy rekomendowany jest do gaszenia materiałów suchych, cieczy palnych i gazów.
• gaśnice pianowe - jako podręczny sprzęt gaśniczy gaśnice pianowe używane są do gaszenia substancji stałych i cieczy palnych, ale nie gazów. Działają podobnie względem gaśnic proszkowych. Wypuszczana piana na skutek kontaktu z powietrzem zwiększa swoją objętość, odcinając dopływ tlenu. Piana staje się bardziej skuteczna w przypadku stopniowego gaszenia pożaru, ale nie może być wykorzystywana do gaszenia urządzeń elektrycznych, ponieważ ma właściwości przewodzące.
• gaśnice śniegowe - trzeci najpopularniejszy rodzaj sprzętu gaśniczego charakteryzuje się odmiennym sposobem działania. Głównym czynnikiem gaszącym jest dwutlenek węgla, który w kontakcie z pożarem wytwarza warstwę tzw. suchego lodu. Gaśnice śniegowe przeznaczone są do gaszenia pożarów cieczy i topliwych materiałów stałych, takich jak benzyna, alkohol, farby, oleje i lakiery. Absolutnie nie można ich używać do gaszenia ludzi, ponieważ może to być niebezpieczne dla życia człowieka.

Klasyfikacje i różne rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego - podsumowanie

Podręczny sprzęt gaśniczy powinien być dostępny w każdej firmie; zarówno w biurze, jak i w magazynie czy hali produkcyjnej. Celem tego wyposażenie nie jest gaszenie rozwiniętych pożarów, lecz ugaszenie powstających źródeł ognia. Najczęściej spotykany podręczny sprzęt gaśniczy obejmuje ręczne gaśnicze pianowe i proszkowe, które mają stosunkowo podobne zastosowanie.

Jako sprzęt gaśniczy BHP często wyróżnia się również gaśnice śniegowe, które należy używać w przypadku płonących cieczy i materiałów topliwych, np. nafty, oleju czy alkoholu. Cecha sprzętu gaśniczego jest także mobilność i łatwość aplikacji. Tym bardziej należy pamiętać o tym, aby tego typu gaśnice nie tylko znalazły się na wyposażeniu firmy, ale również znajdowały się w ogólnodostępnym, widocznym miejscu.